Prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, jesteś osobą, która pełni funkcje zarządcze w organach spółek, czy innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, masz majątek, który chcesz chronić, ale też chcesz chronić rodzinę, przed ewentualnymi perturbacjami dotyczącymi tej działalności? A może jest odwrotnie, tj. od lat ciężko pracujesz, aby zapewnić swojej rodzinie życie na odpowiednim poziomie, ale – z różnych przyczyn – twój małżonek podejmuje decyzje finansowe, które tym wysiłkom zagrażają? W takich sytuacjach jednym kroków, jakie możesz podjąć w tym celu jest ustanowienie rozdzielności majątkowej.
Co to jest rozdzielność majątkowa i kiedy powstaje?
W świetle polskiego prawa po zawarciu małżeństwa między małżonkami powstaje wspólność majątkowa. Jest tak z zasady, jeśli małżonkowie nie podejmą innych decyzji. Rozdzielność majątkowa to ustrój majątkowy, który może zostać wprowadzony dobrowolnie lub przymusowo, a także może powstać z mocy prawa, który powoduje, że nie ma majątku wspólnego małżonków, ale są odrębne majątki żony i męża.
Rozdzielność majątkowa powstaje:
- poprzez zawarcie umowy o ustanowieniu rozdzielności majątkowej,
- w wyniku wydania orzeczenia o rozwodzie,
- w wyniku wydania orzeczenia o separacji,
- w wyniku ustanowienia rozdzielności majątkowej przez sąd,
- w wyniku wydania orzeczenia o ubezwłasnowolnieniu jednego z małżonków,
- w wyniku wydania orzeczenia o upadłości jednego z małżonków.
Powyższe oznacza, że rozdzielność majątkowa może powstać z woli małżonków lub całkowicie od niej niezależnie.
Umowa o ustanowieniu rozdzielności majątkowej
Rozdzielność majątkowa może powstać w drodze umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową zarówno przed ślubem, jak i w trackie trwania małżeństwa. Umowa ustanawiająca rozdzielność majątkową jest dokumentem, który podpisuje się u notariusza, albowiem wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Do jej zawarcia może dojść jednak jedynie w sytuacji, w której na taki krok zgodę wyrażają oboje małżonkowie, bowiem bez współpracy któregokolwiek z nich, samodzielnie niczego nie zdziałasz. Prawnicy z naszej kancelarii niejednokrotnie towarzyszyli małżonkom w trakcie negocjacji i zawierania takiej umowy. Współpracujemy w tym zakresie z notariuszami, którzy takich czynności dokonują na co dzień, co gwarantuje pełną i kompleksową obsługę takiej sprawy przez naszych specjalistów.
Rozdzielność majątkowa ustanowiona przez sąd
W wypadku, jeśli nie możesz dojść do porozumienia z małżonkiem, jest również ustanowienie rozdzielności majątkowej w drodze orzeczenia sądowego. Zgodnie z art. 52 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Co więcej, ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej może żądać także w pewnych sytuacjach wierzyciel jednego z małżonków. Jeśli otrzymasz informację, że w sprawie toczy się sprawa o ustanowienie rozdzielności majątkowej w Twoim małżeństwie, może się okazać, że to nie drugi małżonek jest inicjatorem takiego postępowania, a wierzyciel, który szuka sposobów na wyegzekwowanie należnych mu kwot.
Kiedy można żądać ustanowienia rozdzielności majątkowej przez sąd?
Sytuacji uzasadniających żądanie orzeczenia rozdzielności może być wiele, z naszej wieloletniej praktyki wynika, że najczęściej za ważny powód może zostać uznana np.:
- długotrwała separacja faktyczna małżonków, ale tylko taka, która uniemożliwia ich wspólne działanie w zarządzaniu majątkiem wspólnym,
- sytuacja, kiedy jeden ze współmałżonków zachowuje się w sposób rażąco nieodpowiedzialny – lekkomyślnie zaciąga długi, trwoni majątek, nie czyni starań o jego powiększenie, albo odmawia współdziałania w zarządzie majątkiem wspólnym.
- sytuacja, gdy należności Skarbu Państwa w postaci grzywny i kosztów sądowych orzeczone w ramach postępowania karnego w stosunku do jednego z małżonków mogą być egzekwowane z majątku wspólnego małżonków.
Jakie są skutki ustanowienia rozdzielności majątkowej?
Skutki ustanowienia rozdzielności majątkowej są wielorakie. Dla przykładu, można tu podać następujące:
- Twoje dochody z pracy, zyski z innego rodzaju działalności zarobkowej, wynagrodzenie, dochody z biznesu, są przypisywane tylko do Twojego majątku osobistego,
- wszystko to, co kupisz za te środki, również będzie stanowić Twój majątek osobisty,
- możliwość utrzymania niezależności finansowej małżonków, albowiem macie odrębne konta bankowe, osobno inwestujecie, samodzielnie zarządzacie własnymi finansami,
- nie dotyczą Cię długi współmałżonka, niemniej wierzyciel musi zostać powiadomiony
o rozdzielności majątkowej przed powstaniem długu, w innym wypadku będzie on mógł domagać się spłaty również od współmałżonka, - brak kontroli czy ingerowania w sprawy finansowe przez Twojego współmałżonka, który nie ma prawa w żaden sposób ograniczać Cię czy narzucać dokonanie pewnych przesunięć finansowych.
Warto zaznaczyć jednak, że rozdzielność majątkowa, czy to orzeczona przez sąd, czy ustanowiona przed notariuszem, nie wpływa na prawo do dziedziczenia. Jeśli nie dokonałeś rozrządzeń testamentowych, pomijających Twojego małżonka, wówczas będzie on Twoim spadkobiercą niezależnie od istnienia rozdzielności. Warto, abyś o tym pamiętał, jeśli decydujesz się na uregulowanie stosunków majątkowych w małżeństwie, aby w przyszłości nie okazało się, że Twoje działania i starania okazały się nieskuteczne.
Czy rozdzielność majątkowa ma jakieś wady?
Jak każda instytucja prawna, również rozdzielność majątkowa ma zarówno swoje plusy jak i minusy, które zarówno Ty, jak i Twój małżonek (bądź przyszły małżonek), powinniście rozważyć, decydując się na uregulowanie swoich stosunków majątkowych. Nie ma bowiem rozwiązań idealnych, które byłyby w pełni zadowalające dla obu stron, a każdy kij ma dwa końce. Dlatego, w naszej ocenie, decydując się na podjęcie jakichkolwiek kroków prawnych, celowym jest skorzystanie z porady specjalisty z zakresu prawa rodzinnego, który rozważy różne możliwości działania i uświadomi Ci, z jakimi konsekwencjami podjętych działań możesz mieć do czynienia.
Nasza wieloletnia praktyka w zakresie regulowania stosunków majątkowych małżonków wskazuje, że najistotniejsze dla małżonków cechy rozdzielności majątkowej są następujące:
- brak możliwości wspólnego rozliczania podatków przez małżonków pozostających w ustroju rozdzielności majątkowej;
- możliwość odmowy udzielenia kredytu, w szczególności gdy jeden z małżonków nie uzyskuje stałych dochodów i poświęca się zajmowaniu się domem i rodziną;
- w wypadku ustania małżeństwa, małżonek, który nie zarabiał w trakcie trwania małżeństwa i nie zgromadził własnego majątku, a poświęcił się wychowaniu dzieci i zajmowaniu się rodziną, nie ma prawa do majątku wypracowanego przez drugiego małżonka.
Dlaczego Kancelaria Smok przy rozdzielności majątkowej?
Adwokaci i radcowie prawni z Kancelarii Prawnej Smok, od wielu lat służą klientom pomocą przy rozwiązaniu spraw zarówno związanych z działalnością gospodarczą i biznesem, jak i spraw rodzinnych. Niejednokrotnie zakresy te się przenikają i dla wyznaczenia optymalnego rozwiązania danej sytuacji, konieczne jest uwzględnienie różnych aspektów i poruszanie się na wielu płaszczyznach równocześnie. Mamy w tym zakresie rozległe doświadczenie i nie jest nam obce poszukiwanie i proponowanie niestandardowych rozwiązań, które będą miały za zadanie realizację priorytetów postawionych przez Ciebie. Jako specjaliści z zakresu prawa rodzinnego i prawa dla biznesu, jesteśmy przekonani, że nie ma dwóch takich samych spraw i rozwiązanie, które sprawdzi się w jednej sytuacji, w innej, w ogólne nie znajduje racji bytu. Nasza praca polega na współpracy z Tobą, na znalezieniu rozwiązania dla Twojego problemu. Niczego nie zakładamy z góry. Towarzyszymy Ci natomiast na każdym etapie sprawy, czy to sądowej, czy załatwianej polubownie, dbając o to, by jak najlepiej zabezpieczyć Twój interes, niezależnie od tego, czy jest to interes majątkowy, czy jakikolwiek inny.
Nasz Specjalista w zakresie prawa rodzinnego:
Joanna Juńczyk-Smok, adwokat Katowice
…wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu zarówno spraw o rozwód, separacje czy alimenty – i w tej właśnie materii może pochwalić się szczególnie licznymi sukcesami i zadowoleniem swoich Klientów….
Dlaczego My?
W Kancelarii Adwokackiej Smok i Partnerzy wiemy, że do każdej sprawy należy podejść indywidualnie. Rozumiemy, że często sprawy są wieloaspektowe i wymagają multidyscyplinarnej wiedzy, zarówno z obszaru różnych dziedzin prawa jak i dziedziny przedmiotowej. Dlatego posiadamy wieloosobowy zespół specjalistów o wzajemnie zazębiających się i uzupełniających kompetencjach.
Naszą mocną stroną jest indywidualne i uczciwe podejście do Klienta. Do każdej sprawy, bez względu na jej przedmiot czy wartość, przykładamy taką samą wagę. Prowadzimy sprawy unikając zbędnych kosztów postępowania i zawiłości proceduralnych, dążąc do sprawnego i efektywnego rozwiązania problemów Klienta.