Zorganizowana grupa przestępcza to w języku potocznym pojęcie kojarzące się z gangami dopuszczającymi się brutalnych przestępstw. To skojarzenie, choć prawidłowe, nie jest jedynym słusznym. Na gruncie prawa karnego, zorganizowana grupa przestępcza nie musi mieć nic wspólnego z mafią. Wręcz przeciwnie, zarzut uczestnictwa w zorganizowanej grupie przestępczej może zostać postawiony współpracującym ze sobą przedsiębiorcom.
Czym jest zorganizowana grupa przestępcza?
Przepisy Kodeksu karnego posługują się zarówno określeniem zorganizowanej grupy przestępczej, jak i związku mającego na celu popełnienie przestępstwa, ale nie zawierają ich definicji. Przyjmuje się, że grupę lub związek tworzą co najmniej trzy osoby działające przez jakiś czas wspólnie i w porozumieniu celem popełniania czynów zabronionych.
Jakimi cechami charakteryzuje się struktura zorganizowanych grup przestępczych w Polsce?
Cechy charakterystyczne zorganizowanej grupy przestępczej wynikają z bogatego orzecznictwa sądów karnych, ale i stanowiska doktryny prawniczej. Wśród cech tych należy wymienić m.in.:
- co najmniej trzyosobowy skład,
- wewnętrzna struktura organizacyjna (choćby znikoma),
- trwałość w czasie,
- działanie wspólnie i w porozumieniu,
- planowanie przestępstw i akceptacja celów,
- podział ról i skoordynowany stopień działania.
Czym jest zorganizowana przestępczość gospodarcza?
Pod pojęciem zorganizowanej przestępczości gospodarczej kryją się zorganizowane grupy przestępcze, których celem jest popełnianie przestępstw gospodarczych lub skarbowych. W praktyce, wystarczy zatem, aby dwóch przedsiębiorców za pośrednictwem osoby trzeciej ustaliło kwestię wystawiania i przyjmowania nierzetelnych faktur VAT, celem zaniżenia podatku należnego.
Z naszego doświadczenia wynika, że organy ścigania bardzo chętnie stawiają zarzut uczestnictwa w zorganizowanej grupie przestępczej, jeżeli tylko podejrzewają, że do popełnienia czynu zabronionego doszło na skutek współpracy przynajmniej trzech osób. Biorąc zatem pod uwagę, że przestępstwa gospodarcze popełniane są zazwyczaj w ścisłej współpracy z dostawcą i odbiorcą przedsiębiorcy, o zarzut taki w realiach biznesowych nie trudno.
W praktyce, zarzuty uczestnictwa w zorganizowanej grupie przestępczej stawiane są często menagerom, którzy nie tylko nie mieli świadomości uczestnictwa w zorganizowanej grupie przestępczej, ale nie wiedzieli nawet o jakimkolwiek innym przestępstwie. Bywa zatem i tak, że podejrzanymi stają się nieostrożni, nieświadomi menagerowie, którzy dali się wkręcić w fikcyjny obrót towarami i usługami. Jeżeli taka sytuacja przytrafiła się Tobie, nie wahaj się skontaktować z prawnikiem specjalizującym się w prawie karnym gospodarczym.
Na czym polega kierowanie grupą przestępczą?
Kierującym grupą przestępczą jest osoba, która stoi na jej czele i posiada funkcje władcze. Kierowanie, polega zatem na faktycznym kontrolowaniu działalności ugrupowania, wydawaniu poleceń, czy podejmowaniu zasadniczych decyzji. Uznanie danej osoby za kierującego grupą przestępczą nie wymaga natomiast, aby sprawca taki znał osobiście wszystkich uczestników grupy, a tym bardziej, aby wydawał im polecenia osobiście. Orzecznictwo dopuszcza także takie układy, że na czele grupy przestępczej nie stoi jeden kierownik, a kolektywny zarząd. W takich przypadkach zarzut kierowania grupą przestępczą może dotknąć każdego z zarządzających.
W praktyce, za osobę kierującą zorganizowaną grupą przestępczą może zostać uznany prężnie działający przedsiębiorca, posiadający liczną siatkę kontaktów. Dla takiego scenariusza wystarczy jeden nieostrożny ruch i uznanie, że pomysł biznesowy zrodził się właśnie u tego przedsiębiorcy. Walka z takimi zarzutami jest bardzo trudna, więc nie powinieneś toczyć jej na własną rękę.
Co grozi za udział i kierowanie grupą przestępczą?
Ustawodawca przewidział stosunkowo wysokie kary pozbawienia wolności dla sprawców przestępstwa z art. 258 Kodeksu karnego. Sam udział w zorganizowanej grupie przestępczej zagrożony jest karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Kara ta ulega zaostrzeniu aż do 10 lat w przypadku, gdy celem działalności grupy jest popełnienie przestępstw terrorystycznych lub związek ma charakter zbrojny.
Jeszcze surowsze kary czekają na osoby, zakładające lub kierujące grupami przestępczymi. W przypadku związków zbrojnych, kara może wynieść od 2 do 15 lat pozbawienia wolności, a grup terrorystycznych od 3 do 20 lat pozbawienia wolności.
Uczestnictwo w zorganizowanych grupach przestępczych jest czynem zabronionym o szczególnej społecznej szkodliwości. Sprawców czynu zabronionego z art. 258 Kodeksu karnego przepisy traktują na równi z wielokrotnymi recydywistami. W praktyce oznacza to m.in., że skazany uczestnik zorganizowanej grupy przestępczej nie może liczyć na odbycie kary w ramach systemu dozoru elektronicznego.
Co więcej, udział w zorganizowanej grupie przestępczej może przełożyć się także na wymiar kary za przestępstwa popełnione w jej ramach. Przykładowo, kary za przestępstwa skarbowe popełnione w takich okolicznościach podlegają obligatoryjnemu nadzwyczajnemu obostrzeniu. Przyznanie się do popełnienia przedmiotowego przestępstwa, musi zatem poprzedzić kompleksowa analiza prawna całości sprawy w kontekście skutków takiego kroku. Z uwagi na zawiłość prawa karnego zalecamy, aby takiej weryfikacji dokonała w Twoim imieniu doświadczona kancelaria specjalizująca się w prawie karnym dla biznesu.
Jak Kancelaria Prawna Smok może Ci pomóc w sprawach o uczestnictwo lub kierowanie zorganizowaną grupą przestępczą?
Kancelaria Prawna Smok to zespół doświadczonych adwokatów i radców prawnych o wąskich, uzupełniających się specjalizacjach. Nasi eksperci od kilkunastu lat zapewniają stałe wsparcie menagerom i przedsiębiorcom w codziennych decyzjach biznesowych. Znajomość realiów biznesowych wykorzystujemy w prowadzonych sprawach karnych gospodarczych, doskonale odnajdując się w sprawach, które niejednemu karniście sprawiłyby kłopoty.
Nasze doświadczenia prowadzą do wniosku, że prokuratorzy zbyt często podchodzą rutynowo do spraw karnych gospodarczych, z góry traktując poszczególnych przedsiębiorców jak przestępców. Otwarcie sprzeciwiamy się takiemu podejściu, wyrzekając się rutynowego podejścia. Zamiast tego, stawiamy na indywidualne podejście do klienta, oparte o Twoją historię i Twoje potrzeby. Dla nas liczy się przedstawienie całej sprawy z Twojej perspektywy. W niektórych przypadkach, to ona bywa kluczową dla oceny zasadności zarzutów.
Podczas pierwszego spotkania z wybranym ekspertem Kancelarii Prawnej Smok, będziemy chcieli nie tylko poznać stan faktyczny sprawy, ale także wysłuchać twoich oczekiwań co do jej zakończenia. Jeżeli uznamy, że są one realne do spełnienia, to wskażemy Ci drogę do tego celu oraz będziemy Ci w niej towarzyszyć na każdym kroku. Nasze zadanie będzie polegać na opracowaniu strategii postępowania, przygotowaniu Cię do złożenia wyjaśnień, stworzeniu listy pytań do świadków i biegłych, przesłuchaniu ich oraz wzięciu udziału w każdej czynności procesowej, na które tylko pozwolą nam obowiązujące przepisy.
Wiemy, że już samo postawienie zarzutów może okazać się dla menagera doznaniem wręcz traumatycznym. Aby nie dokładać Ci zmartwień i wątpliwości, a jednocześnie zagwarantować najwyższy poziom świadczenia usług prawnych zapewniamy, że decydując się na współpracę z Kancelarią Prawną Smok zyskasz dedykowanego prawnika prowadzącego Twoją sprawę, który może stać się w miarę potrzeby koordynatorem całego zespołu powołanego do rozwiązania Twojej sprawy.