Na sam początek należy zadać pytanie, czym właściwie jest instytucja darowizny.  Zgodnie z art. 888 kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna to umowa nieodpłatna, zatem darczyńca nie otrzymuje nic w zamian za świadczenie, które przykazuje obdarowanemu. Warto zwrócić uwagę,
iż darowizna nieruchomości obligatoryjnie wymaga formy aktu notarialnego. W przypadku niezachowania ww. formy, darowizna nieruchomości będzie bezwzględna nieważna.

Na jakiej podstawie można odwołać darowiznę nieruchomości?  

Otóż na mocy art. 898 k.c. darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności. Niezwykle istotnym faktem jest to, że z wymienionej instytucji można skorzystać w ciągu roku od momentu, w którym darczyńca dowiedział się o niewdzięczności.

Celem odwołania darowizny nieruchomości, darczyńca jest zobowiązany złożyć obdarowanemu oświadczenie w formie aktu notarialnego. W owym dokumencie powinno zostać zawarte wskazanie, jakie zachowania obdarowanego przyczyniły się do podjęcia takiej decyzji. Pojęcie „rażąca niewdzięczność” oznacza zachowania nacechowane znacznym nasileniem złej woli skierowanej na wyrządzenie darczyńcy krzywdy lub szkody majątkowej. Są to przede wszystkim popełnione przez obdarowanego przestępstwa skierowane przeciwko życiu, zdrowiu, czci i godności osobistej, a także przeciwko majątkowi darczyńcy. Natomiast znamion rażącej niewdzięczności nie wyczerpują czyny nieumyślne obdarowanego, a nawet drobne czyny umyślne, ale nie wykraczające poza zwykłe konflikty życiowe, rodzinne (Wyrok Sądu Apelacyjny w Lublinie z dnia 13 maja 2021 r., Sygn. akt I A Ca 864/19, I A Cz 1262/19).

Zatem w orzecznictwie przyjmuje się, że czynami świadczącymi o rażącej niewdzięczności obdarowanego mogą być chociażby odmowa pomocy osobom starszym czy popełnienie przestępstwa przeciwko darczyńcy. Nadmieniam, że nie jest to zamknięty katalog zachowań. W sytuacji, gdy po odwołaniu darowizny obdarowany zwleka ze zwrotem jej przedmiotu darczyńca może złożyć powództwo o nakazanie złożenia oświadczenia woli o przeniesieniu własności przedmiotu darowizny.

Jeśli maja Państwo problem chociażby w sklasyfikowaniu czy dane zachowanie można sklasyfikować jako rażącą niewdzięczność to zachęcamy do skorzystania z konsultacji prawnych w naszej Kancelarii prawnej. W przypadku jakichś wątpliwości tudzież nasuwających się pytań warto skorzystać z pomocy prawnej świadczonej przez zgrany zespół profesjonalistów w Kancelarii Prawnej Smok.