W zdecydowanej większości małżeństw w Polsce panuje ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. I nic dziwnego, jest to rozwiązanie, które niejako „z automatu” jest implementowane w chwili zawarcia małżeństwa przez małżonków, jeśli nie podjęli oni wcześniej innej decyzji. 

O tym, że w małżeństwie będzie funkcjonował inny ustrój decydują sami małżonkowie, spisując przed zawarciem związku małżeńskiego tzw. intercyzę, a więc małżeńską umowę majątkową. W ramach takiej umowy można wprowadzić od samego początku małżeństwa rozdzielność majątkową bądź na przykład rozszerzyć ustawowy ustrój wspólności majątkowej na dodatkowe składniki majątkowe, które inaczej wchodziłyby w skład majątku osobistego każdego z małżonków. Umowę taką trzeba jednak zawrzeć w formie aktu notarialnego, co łączy się z pewnymi kosztami, ale też może na dalszym etapie zaoszczędzić małżonkom zarówno kosztów jak i nerwów. 

Umowę majątkową małżeńską można zawrzeć także w trakcie trwania małżeństwa, przy czym nowy ustrój w małżeństwie będzie panował dopiero od chwili zawarcia takiej umowy. Nie można za jej pomocą zmieniać sytuacji małżonków ze skutkiem wstecz. 

Jeśli małżonkowie nie zawarli umowy majątkowej małżeńskiej, istnieją jeszcze inne sposoby zniesienia ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Skutek taki następuje z wyniku: 

1. orzeczenia o separacji małżonków;
2. orzeczenie rozwodu małżonków;
3. orzeczenia ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków;
4. orzeczenia upadłości jednego z małżonków;
5. orzeczenia zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej przez Sąd.

Wspomniane wyżej okoliczności są o tyle istotne dla poruszanego w niniejszym artykule tematu, że podziału majątku małżonków nie można dokonać dopóki w małżeństwie istnieje wspólność majątkowa, a można dokonać tego dopiero po jej ustaniu. Co więcej, w trakcie trwania wspólności majątkowej, żadne z małżonków nie może sprzedać swojego udziału w tym majątku ani też w żadnym przedmiotów do niego należących. 

Niezależnie od tego, w jakim trybie doszło do ustania wspólności majątkowej małżeńskiej, dokonanie podziału majątku jest bardzo często tym, co małżonkowie odkładają na nieokreślone „później”. Jak się okazuje, to „później” jest bardzo odległe w czasie, co może znacznie utrudnić sprawy w trakcie postępowań spadkowych, kiedy trzeba niejako równocześnie rozwiązać zaległe sprawy małżeńskie, jak i sprawy spadkowe. Warto zatem zabrać się za podział majątku w niedługim czasie po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, co ułatwi przeprowadzenie stosownych procedur. 

Co istotne, podziału majątku można dokonać w dość prosty sposób. Wystarczy, że małżonkowie zawrą zwykłą umowę pisemną, w której określą, jakie przedmioty wchodzą w skład majątku wspólnego oraz które z tych przedmiotów zatrzyma który z małżonków. Sprawa jest tak prosta pod dwoma warunkami. Pierwszym jest porozumienie między małżonkami co do składu majątku wspólnego oraz jego podziału. Jeśli strony nie mogą się porozumieć, nie ma też możliwości zawarcia między nimi umowy. Drugim jest to, by w skład majątku wspólnego nie wchodziła nieruchomość, czy to mieszkanie, czy dom. Jeśli w skład majątku wspólnego wchodzi nieruchomość, ale małżonkowie są zgodni co do podziału majątku, wtedy wystarczy spisać taką umowę w formie aktu notarialnego. Jest to oczywiście trochę większy koszt niż przy zwykłej umowie pisemnej, ale całą procedurę można zakończyć w ciągu kilku dni, co znacznie upraszcza sprawę. 

A co jeśli małżonkowie nie są w stanie dojść do porozumienia? 

W takim wypadku pozostaje sprawa sądowa, w której to sąd będzie decydował co wchodzi w skład majątku wspólnego i co się komu należy. Godne wskazania w tym wypadku jest, że sprawa taka wiąże się zarówno z długim okresem czasu, jak i ze znacznymi kosztami, na które składają się w szczególności koszty opłat sądowych, koszty biegłych, koszty wynagrodzenia dla profesjonalnych pełnomocników i inne. 

Nasz Kancelaria świadczy pomoc prawną zarówno dla osób, które są zainteresowane polubownym rozwiązaniem problemu podziału majątku, jak i w sytuacji gdy dochodzi do sporu w tym zakresie przed sądem. 

Jeśli jesteś zainteresowany powyższym tematem lub potrzebujesz porady co do możliwości, jakie masz w związku z czekającym Cię podziałem majątku, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią. Jesteśmy do Twojej dyspozycji.