Nikt nie lubi płacić podatków. Podatek dochodowy bywa nazywany karą za przedsiębiorczość, ponieważ jego wysokość wzrasta wraz z przychodem. Istnieje wiele sposobów optymalizacji podatkowej, służących obniżeniu kwoty podatku. Niestety, nie każda z powszechnie wykorzystywanych metod jest legalna. Powszechną, a niezgodną z prawem praktyką jest, między innymi zawyżanie kosztów uzyskania przychodu.
Jaka jest definicja kosztów uzyskania przychodu?
Koszty uzyskania przychodu zostały zdefiniowane na gruncie ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych. Przez koszty uzyskania przychodu rozumie się koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, zachowania lub zabezpieczenia ich źródła.
Z uwagi na liczne różnice występujące pomiędzy sektorami gospodarki, a nawet pomiędzy przedsiębiorcami działającymi w tej samej branży, ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie katalogu wydatków, które mieszczą się w pojęciu kosztów uzyskania przychodu. Zamiast tego, każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny przez pryzmat głównych przesłanek – celu, w jakim wydatek został poniesiony i jego związku z osiągniętym przychodem.
Uniwersalne koszty uzyskania przychodu – przykłady
Powszechnie przyjmuje się, że niektóre wydatki mają charakter uniwersalny dla wszystkich rodzajów prowadzonej działalności. Nic nie stoi na przeszkodzie, abyś ujął w kosztach wydatki ponoszone na:
– utrzymanie biura (np. czynsz najmu, opłaty za media),
– abonament telefoniczny, Internet,
– wynagrodzenie pracowników i zleceniobiorców,
– outsourcing usług (np. biuro rachunkowe, firma sprzątająca, firma ochroniarska),
– marketing usług własnych,
– paliwo.
Co nie może być kosztem uzyskania przychodu?
Wydatki, które nie mogą zostać zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodu dzieli się na trzy zasadnicze grupy. Pierwszą z nich są wydatki wprost wskazane w treści przepisów regulujących podatki dochodowe. Musisz wiedzieć, że katalogi takich wydatków zawarte w ustawach o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych mają charakter otwarty. Oznacza to, że ustawy zawierają jedynie przykłady takich wydatków, nakazując w większości przypadków indywidualną ocenę.
Drugą kategorią są wydatki, które nie zdają wspomnianego testu celu poniesienia. Wśród nich, wymienić należy zarówno wydatki niemogące stanowić kosztów uzyskania przychodu w każdej firmie, jak i te, których ocena zależy od rodzaju prowadzonej przez Ciebie działalności. Przykładowo, ujęcie w kosztach działalności wydatków ponoszonych na towarzyskie spotkania w restauracjach, czy też noclegi podczas prywatnych wyjazdów, stanowią zawyżanie kosztów uzyskania przychodu. Nieco inaczej będzie np. w przypadku zakupu narzędzi ogrodniczych. Fiskus nie zakwestionuje takiego wydatku poniesionego przez ogrodnika, ale przez doradcę kredytowego mającego siedzibę w wieżowcu bez ogródka już tak.
Ostatnią, specyficzną grupą wydatków zawyżających koszty uzyskania przychodu są puste i nierzetelne faktury.
Jaka jest różnica pomiędzy pustą a nierzetelną fakturą?
Nierzetelna faktura to dokument, który potwierdza przynajmniej jedną nieprawdziwą, a istotną z podatkowego punktu widzenia okoliczność. Faktura może zostać uznana za nierzetelną z wielu powodów np. zawyżonej wartości usługi, zawyżonej ilości lub jakości sprzedawanych towarów, a przez to ich wartości, czy też przekłamania daty realizacji. Najczęściej w praktyce, nierzetelność faktury związana jest z tzw. sztucznym wydłużaniem łańcucha dostaw. Stanowczo odradzamy wejście w biznes z podmiotem, który wskazuje Ci jednocześnie odbiorcę i kupca na ten sam towar. Jeżeli natomiast taką współprace rozpocząłeś, niezwłocznie zasięgnij porady doświadczonego prawnika.
Pusta faktura VAT z kolei, nie dokumentuje rzeczywistego zdarzenia gospodarczego. Mówiąc prościej, transakcja opisana fakturą miała miejsce tylko na papierze. Puste faktury należą do najczęściej wykrywanych przez organy podatkowe przypadków zawyżania kosztów uzyskania przychodu.
Jak organy podatkowe wykrywają puste faktury?
Specjalne komórki organów podatkowych specjalizują się w wyszukiwaniu podmiotów oferujących na sprzedaż puste faktury kosztowe. Jeżeli zatem trafiłeś w Internecie na takie ogłoszenie, możesz być pewien, że organy podatkowe już o tym procederze wiedzą. Wykrycie pustych faktur możliwe jest również poprzez analizę nietypowych aktywności przedsiębiorców. Uwagę organów podatkowych przykuwają nagłe zmiany np. podmioty osiągające wielomilionowe obroty zaledwie w kilka dni po założeniu firmy, czy też przedsiębiorcy rażąco zmieniający z dnia na dzień przedmiot działalności (np. kosmetyczka, która rozpoczęła hurtowy handel żelazostopami). Podmioty takie mogą spodziewać się wszczęcia kontroli skarbowej oraz postępowania podatkowego.
Nawet, jeżeli sam podmiot prowadzi legalną działalność, to puste faktury posiadają kilka charakterystycznych cech, które pozwalają na ich identyfikację. Do najczęściej spotykanych cech należą:
- kwota brutto zbliżona, ale nieprzekraczająca 15.000 złotych,
- sposób płatności gotówką,
- ogólnikowy, utrudniający weryfikację przedmiot transakcji np. „płatność zgodnie z umową” czy też „usługi” ,
- niematerialny charakter usług będących ich przedmiotem np. „doradztwo biznesowe”,
- nieuzasadniona odległość geograficzna dzieląca siedzibę kontrahentów,
- data wystawienia faktury zbliżona do końca miesiąca.
Jeżeli wpadła Ci w ręce faktura spełniająca powyższe cechy, a nie jesteś pewny jej charakteru, niezwłocznie zażądaj wyjaśnień od swojego pracownika lub kontrahenta. Jeżeli zaksięgujesz taką fakturę, a zostanie ona wykryta przez organy podatkowe, musisz liczyć się z nieprzyjemnymi konsekwencjami.
Co grozi za zawyżanie kosztów uzyskania przychodu?
Zawyżanie kosztów uzyskania przychodu jest rodzajem niedozwolonej optymalizacji podatkowej. Takie zachowanie wypełnia znamiona przestępstwa skarbowego nazywanego oszustwem podatkowym, na które składa się nierzetelne prowadzenie ksiąg, jak i składanie nierzetelnych deklaracji uprawnionemu organowi. Ustawodawca przewidział za to karę pozbawienia wolności aż do 5 lat.
W związku ze specyficzną relacją pomiędzy prawem karnym, a prawem karnym skarbowym, ten sam czyn może także wypełniać znamiona kilku przestępstw opisanych w Kodeksie karnym. W najgorszym scenariuszu, zawyżanie kosztów uzyskania przychodu może zostać uznane za zbrodnię VAT, zagrożoną karą nie krótszą niż 5 lat pozbawienia wolności.
Dlaczego warto wybrać Kancelarię Prawną Smok do obrony przed zarzutem zawyżania kosztów uzyskania przychodu?
Prowadzenie spraw, których przedmiotem są przestępstwa karno-skarbowe wymaga wiedzy i doświadczenia z zakresu prawa karnego, prawa podatkowego i prawa gospodarczego. Specjaliści z Kancelarii Prawnej Smok to adwokaci i radcowie prawni, jako eksperci z tych dziedzin, świadczący kompleksowe usługi prawne na rzecz menagerów i przedsiębiorców. Od kilkunastu lat doradzamy Wam w podejmowaniu codziennych decyzji, dzięki czemu doskonale rozumiemy, jak działa biznes. Naszą praktyczną wiedzę wykorzystujemy podczas ustalania strategii obrony w postępowaniu karnym skarbowym.
Wiemy, że otrzymanie listu z urzędu skarbowego wzywającego do złożenia wyjaśnień lub z pisma z prokuratury, wzywającego na przesłuchanie, to bardzo stresująca sytuacja. Rozumiemy, że nie wiesz, czego się spodziewać, a często nie wiesz nawet co złego zrobiłeś. Naszym zadaniem jest to zmienić. Po uważnym wysłuchaniu Cię, wyjaśnimy Ci sedno sprawy i wspólnie z Tobą ustalimy, co możemy dla Ciebie zrobić. Dołożymy wszelkich starań, abyś nie poniósł odpowiedzialności karnej, a gdy ta będzie nieunikniona, podejmiemy się negocjacji najniższego wymiaru kary.
Setki reprezentowanych klientów nauczyły nas, że nie ma dwóch identycznych postępowań i każde z nich wymaga indywidualnego podejścia. Dla nas nie istnieje coś takiego jak typowa czy rutynowa sprawa. Wybierając Kancelarię Prawną Smok zyskujesz dedykowanego, doświadczonego adwokata lub radcę prawnego, który przede wszystkim zadba o Twoje bezpieczeństwo.